Nieuwe facilitaire dienstencatalogus maakt duurzame ambitie zichtbaar (podcast)
In de zesde aflevering van de Denk Doe Duurzaam Podcast bespreken we de nieuwe Rijksbrede Producten- en Dienstencatalogus (RPDC).
De RPDC geeft een overzicht van alle facilitaire producten en diensten voor de Rijksoverheid. Voor 2024 en 2025 is er een nieuwe editie uitgebracht, met een aparte bijlage waarin sociale doelen en duurzaamheid een zichtbare plek hebben gekregen. Iconen laten zien welk product en welke dienst aan welk duurzaam of sociaal doel bijdraagt. Afnemers kunnen zo betere keuzes maken. Maar daar hoeft het wat Marcia van Dooren betreft niet bij te blijven. “Wat het RVB zegt vind ik een hele mooie: ‘We bouwen duurzaam, of we bouwen niet’. Als concerndienstverleners moeten we het daar met elkaar ook over hebben. Als het niet duurzaam is, bieden we het dan nog aan?”
Benieuwd naar wat dit betekent en wat de facilitaire dienstverleners nu al doen? Presentator Peter van Embden bespreekt dit en meer met Marcia van Dooren, directeur Centrum voor Facilitaire Dienstverlening bij de Belastingdienst, en Angélique Cooijmans, aspectmanager duurzaamheid bij Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).
Beluister de aflevering nu. De podcast is ook te vinden op jouw favoriete podcastapp. Abonneer je hier en deel de aflevering met jouw netwerk.
De nieuwe Rijksproducten- en Diensten Catalogus
00:00:04
Peter van Embden: Dit is de Denk Doe Duurzaam Podcast van de Rijksoverheid waarin we praten over alles wat nodig is voor een duurzame bedrijfsvoering bij het Rijk. In deze aflevering hoor je meer over de RPDC: de Rijksproducten- en Dienstencatalogus Facilitair daarin staan alle facilitaire producten en diensten verzamelt, zoals de catering, het wagenpark de dienstkleding, de inrichting van de rijkskantoren en ga zo maar door. Voor het eerst zijn er per product of dienst in de RPDC duurzaamheidsiconen opgenomen. Producten of diensten die zo'n icoon dragen, drukken uit dat de CDV's gezamenlijk een basisniveau hebben voor duurzaamheid. En de iconen maken de duurzaamheid dus letterlijk zichtbaar, maar ook voelbaar, met ook alle gevoelige en schurende punten van dien. Bijvoorbeeld waar het gaat om vleesvervangers of de meeneem koffiebekers. De RPDC linkt daarmee ook aan het doorbreken van patronen en soms aan het inleveren van comfort, een heel gevoelig punt voor veel mensen. Toch is het een hoopvolle start. 2024 is een startjaar een soort nulmeting, de facilitaire kolom van het Rijk werkt gezamenlijk toe naar 2030 dan willen zij als facilitaire dienstverleners volledig duurzaam werken. In deze podcast zijn te gast: Marcia van Dooren. Zij is directeur SSO-CFD van de Belastingdienst en Marcia jij vertegenwoordigt het LFMO: het Landelijk Facilitair Managementoverleg. Je zit aan tafel vanuit een rijksbrede facilitaire dienstverleningrol.
00:01:34
Marcia van Dooren: Hoi, goedemorgen.
00:01:35
Peter van Embden: Je was voorzitter van het LFMO en portefeuillehoudend directeur duurzaamheid en één van de opdrachtgevers.
00:01:43
Marcia van Dooren: Jazeker.
00:01:44
Peter van Embden: En naast jou zit Angelique Cooijmans, Angelique jij bent aspectmanager duurzaamheid, je zit ook in de kennisgroep duurzaamheid van het LFMO en je bent productmanager afval- en grondstoffenmanagement bij Dienst Justitiële Inrichtingen. En er staat hier dat jij veel inhoudelijke kennis hebt en dat je eigenlijk de beste ambassadeur bent van dit gezelschap.
00:02:08
Angelique Cooijmans: Oei Laten we maar starten.
00:02:12
Angelique Cooijmans: Ja, dat lijkt me een goed plan. Eerst eventjes een paar termen eruit: de CDV's wat is dat ook alweer?
00:02:23
Marcia van Dooren: CDV staat voor Concern Dienstverlener en binnen het Rijk hebben we vier Concern Dienstverleners.
00:02:30
Peter van Embden: Allright. Marcia nou ik er toch aan de lijn heb, de RPDC, die catalogus, wat maakt dat zo bijzonder?
00:02:39
Marcia van Dooren: Ja, nou, het het bijzondere is dat we alle producten en diensten bij elkaar hebben staan, dus alle producten en diensten die de vier CDV's leveren. En dit jaar hebben we voor het eerst in de RPDC een duurzaamheidsbijlage opgenomen, dus we hebben aangegeven wat je ook al in de inleiding zei, dat wij als vier concern dienstverleners per product en dienst hebben aangegeven hoe duurzaam wij zijn. En het is een eerste keer, een eerste bijlage, dus het is een start, maar we hebben nu aangegeven waar we als vier concern dienstverleners op dezelfde, op hetzelfde niveau zitten qua duurzaamheid voor de producten en diensten die we nu leveren. Dus we doen eigenlijk meer, maar daar waar we echt hetzelfde niveau hebben behaald, hebben we dat expliciet aangegeven in deze duurzaamheidsbijlage.
00:03:27
Peter van Embden: Ja, en dat klinkt een beetje als: er is nog ruimte voor voor verbetering om op meer punten op hetzelfde niveau te komen.
00:03:33
Marcia van Dooren: Ja, zeker, dus ik zie dit ook echt als een begin. En we hebben echt gezegd met z'n allen, we vinden het belangrijk, we willen het ook zichtbaar maken voor onze klanten. Op deze manier kan je natuurlijk ook goeie keuzes maken als afnemer en wij willen echt een substantiële bijdrage leveren. We moeten substantiële bijdrage leveren aan de ambitie binnen het Rijk.
00:03:57
Peter van Embden: Angelique klopt het een beetje? Herken je wat Marcia zegt?
00:03:59
Angelique Cooijmans: Ja, zeker, dat herken ik heel goed en wij zijn er natuurlijk, als als CDV's al heel lang mee bezig om duurzaamheid te integreren. Alleen dat was nooit zichtbaar en we hebben nu voor het eerst eigenlijk gezorgd door het in die RPDC te zetten om het wel zichtbaar te maken voor onze afnemers.
00:04:18
Peter van Embden: En wat voor effect hopen jullie dat dat heeft? Hè, dit is zowel een bewustwording als in als in de houding?
00:04:27
Marcia van Dooren: Nou, ik, ik denk dat het belangrijk is dat op het moment dat het zichtbaar is, dat onze afnemers er ook over na gaan denken, en aan ons ook om goed uit te leggen wat we doen, wat we aanbieden en waarom we dit aanbieden en waarom we het duurzaam willen hebben. Dus het is ook aan ons om dat goed toe te lichten. Want ja, een mooi voorbeeld is natuurlijk: waarom heb je een vegetarische bitterbal bij de borrel? Hè, daar is vaak gedoe over, want mensen willen vaak ook een gewone vleesbitterbal hebben. Dus als je uitlegt waarom je dat doet als Rijk, in het kader van de transitie, in het kader van de duurzaamheid, dan maak je ze ook bewust van de keuzes die we als Rijk maken.
00:05:11
Peter van Embden: En wat ik nog wel, wat ik dan wel interessante vind, is: vind je het belangrijk om van tevoren aan te geven: hé, dit zijn vegetarische bitterballen of ben je mag je dat eigenlijk ook gewoon serveren als hier zijn bitterballen en kom daar maar achter of ze vegetarisch zijn of niet, proef maar of je ze lekker vindt.
00:05:30
Marcia van Dooren: Ja, dat is dat vind ik wel hele leuke vragen, want over het algemeen, we communiceren erover en op het moment dat het zover is, dan is er een hele grote groep mensen die dat helemaal prima vindt. En er is een groep mensen die loopt te mopperen. Dus ik denk dat het goed is wat we nu doen, hè, is meer in de nudging van goh: als je voor een borrel een borrelgarnituur aanvraagt dan is het standaard. Dat kan je zo inrichten standaard vegetarisch en je moet dan een speciale handeling verrichten als je andere bitterballen en vleesbitterballen zou willen hebben en waar je naartoe gaat en waar we ook steeds meer naartoe gaan. En binnen sommige departementen is dat al zo dat je alleen maar vegetarisch kan bestellen. Dus het zal nog wel even duren, maar we gaan wel die kant op.
00:06:21
Peter van Embden: Klinkt goed, zeg, Angelique wat is er aan deze RPDC nu eigenlijk zo anders dan dan de voorgaande? Op zich is de RPDC natuurlijk niet nieuw.
00:06:30
Angelique Cooijmans: Nee, klopt, er staan 22 producten in onze RPDC en wij hebben in de RPDC zelf vinkjes gezet op de vier duurzame doelstellingen die wij als Rijk hebben. Hè, dus klimaatneutraal in 2030, het minder primaire grondstoffen gebruik, de helft minder in 2030 de internationale sociale voorwaarden maximaal gebruiken en participatie. Dus zorgen dat we dat we meer participanten gebruiken in onze producten en diensten. En die vier items hebben wij gebruikt om per product te kijken van hé, waar staan we nu? Gebruiken we het überhaupt? Dus die discussie met elkaar aangaan met onze producteigenaar want elk product heeft producteigenaren dat was mega interessant, want daardoor CO2 dat weten we allemaal. Hè dat we dat moeten hebben, de CO2-prestatieladder binnen het Rijk omarmd. Alle departementen zijn inmiddels minstens op treden, drie gecertificeerd dus dat stukje, dat herkende ze wel circulariteit wordt al lastiger. Hè, welke grondstoffen gebruik je nou en waarom gebruiken je ze, en hoe doe je dat dan? En waar kunnen we daar dan op sturen met elkaar? Nou, Internationale Sociale Voorwaarden was altijd gewoon maar een vinkje in een aanbesteding. Daar deden we eigenlijk veel te weinig mee, in mijn optiek. Dat was ook heel onbekend. Wat, wat weet je nou? Hoe weet je nou wat uit China komt en hoe de omstandigheden daar zijn? Ga je, ga je daar dan heen en ga je dan meten waar waar die kobalt vandaan komt of hoe pak je dat aan? Daar zie je dat we nog heel erg zoekend zijn met elkaar, dat het ook heel erg lastig is om de juiste gegevens boven tafel te halen. Maar juist die discussie maakt het mega interessant en ik denk dat als je daar de discussie met elkaar over aangaat maar ook ook met je afnemers ook met je klanten, hè van wat heeft nou voor waar? Waar gaan we nou op sturen met elkaar? En hoe doen we dat dan? Nou, dat, dat is gewoon ik. Ik denk dat we start hebben gemaakt. Het is 2024, 2030 we hadden nog zes jaar, hè daarvoor. Dus dit, dit begin is denk ik, het begin om die sneeuwbal te laten rollen met elkaar. En ja, het schuurt en dat doet pijn en het is niet altijd even leuk. En we praten niet elkaars taal en circularitiet wat is het nu? We hebben daar niet eens eigenlijk een eenduidige definitie over. Nou, dan kan ik je vertellen, dat is hartstikke lastig. Als je dan met mensen die daar nog minder mee bezig zijn, die het gesprek mee aan moet gaan. Ja, dat is gewoon lastig, maar lastig wil niet zeggen.
00:09:11
Marcia van Dooren: Dat het niet kan, dan misschien een aanvulling daarop. Ik vind het wel mooi, die bewustwording van onze afnemers hè het gesprek dat je voert op het moment dat zij een dienst aanvragen of net een andere dienst willen. Ik vind een mooi voorbeeld. Altijd mijn eigen bewustwording dan, hè, dat was, het ging niet over een facilitaire dienst, maar het ging over ICT devices die worden heel makkelijk aangevraagd. Als het hè als je denkt van: goh, ik wil nou een nieuwe of ik wil telefoon en iPad. Er wordt niet nagedacht waar het gemaakt wordt, waar de grondstoffen vandaan komen, waarvan die devices gemaakt worden. Dus dat gesprek daarover voert van joh ben je bewust dat als jij heel makkelijk, heel snel die devices uitdeelt en dat geld dat voor ons ook, hè, bepaalde producten die een minder afval veroorzaken, denk aan de koffiebekers hè precies. Die hebben we ook om omgezet. Hè, we moeten nu duurzame, eigen koffiebekers ja!
00:10:12
Peter van Embden: Ik heb bij de ingang eentje meegenomen.
00:10:16
Marcia van Dooren: Dus daar daar het gesprek over voeren en het een inzicht te geven in wat het effect is, van waarom je dit doet. Dat helpt al, want jij zegt net: het schuurt het schuurt zeker, maar vooral als ze het niet snappen dus je moet het uitleggen ook.
00:10:32
Peter van Embden: Ja, nou heb ik al bijna zes jaar dezelfde mok in mijn kluisje staan op de Turfmarkt waar ik waar ik werk. Maar het was wel leuk: in het voorgesprek had ik het met Angelique ook al over die koffie weer, dat is leuk, die koffiebekers maar wil je het zelf vertellen Angelique Ik vind het een heel mooi voorbeeld, in ieder geval van het schuren en ook wat voor wat wat voor kracht je als als Rijksoverheid ook kan uitoefenen omdat we gewoon heel groot zijn.
00:11:02
Angelique Cooijmans: Ja, zeker wat je wat je ziet hè, dat duurzaamheid is het toverwoord hè in de marketing is dit echt het toverwoord het is heel vaak greenwashing want als je er iets doorheen prikt merk je van, het klopt niet helemaal. Nou, datzelfde hebben wij gedaan met die koffiebekers hè, wij werden overspoeld met leveranciers die ons de ideale koffiebeker gingen maken. Volledig gerecycled, wel van plastic, maar oké, helemaal gerecyceld. Totdat je daar ging kijken van ja, internationale sociale voorwaarden. Waar komt die beker vandaag? Nou, de eerste tijd, natuurlijk helemaal geen reactie daarop, dan voel je al: het is niet-pluis en uiteindelijk overhandeld een rapport, dat het uit China komt. Ja, moet je dat willen, weet je? Als Rijksoverheid mogen wij daar best kritisch erin zijn, denk ik. En dan dat is ook tevens het gevaarlijk, hè, want Buitenlandse ~aken wil natuurlijk die handel houden met met met een een grote partij als China. En waar kies je dan voor? Ik wil geen plastic meer vanuit je CO2, kies je ervoor, ik wil geen producten meer uit China. Of kies je ervoor? Ik wil geen wegwerpproducten meer, niks meer wat wat ik eenmalig gebruik. Nou, en wie bepaalt dat dan? En waar maak je dan de keuze in? En dat is steeds het gesprek wat we aan moeten gaan met elkaar denk ik.
00:12:27
Peter van Embden: Is het dan niet voor het Nederlandse bedrijfsleven een gat waar ze in kunnen springen? Als je kijkt naar naar Amerika, daar staat overal heel 'proudly made in de USA' op, weet je, hebben we in Nederland ook niet zoiets nodig van hé Nederlands product?
00:12:46
Marcia van Dooren: Nou misschien wel wat we waar we naar kijken. Natuurlijk is ook of wat we regionaal kunnen doen hè, dus je kan, als je de afvalverwerking van jou bijvoorbeeld, de theezakjes het fruit en dergelijke. Je kan ook met een regionale partij zaken doen om dat afval te verwerken, dus je kan ook dichter bij huis kijken. Met wie kan je zaken doen? Dus in die zin denk ik dat wij zeker wel kunnen kijken wat we dichtbij kunnen halen, wat we lokaal kunnen regelen, want dat scheelt ook weer enorm veel logistiek en vervoersbewegingen dus het is elke keer opnieuw kijken en de afwegingen maken, maar we kunnen daar creatiever in zijn.
00:13:28
Angelique Cooijmans: Ja en en wij komen daarin, we hebben natuurlijk heel veel kleine MKB-bedrijfjes en startups die hier supergoed in zijn. Maar wij hebben zoveel volume als Rijksoverheid dat als wij blijven aanbesteden op de manier zoals wij dat nu doen, sluiten we hen eigenlijk buiten. Dus wij moeten veel meer gaan spelen met de regels om met hen ook zaken te kunnen gaan doen. Wij hebben als Rijksoverheid heeft 130000 medewerkers volgens mij dus als je iets op de markt zet, je is dat meteen een gigantisch volume met allerlei aanbestedingsregels met Europese regels, maar ook partij moet dus ook volume kunnen leveren.
00:14:10
Peter van Embden: Dus eigenlijk sla je die kleine ondernemers en lokale ondernemers sla je over en je en je stapt gelijk door naar de multinationals zo'n beetje,
00:14:16
Angelique Cooijmans: Ja, vanuit de Eisen die wij stellen, want we willen dan toch ook nog wel een stukje continuïteit. En we willen, hè, we hebben dan allerlei dikke pakketten met eisen stellen.
00:14:25
Peter van Embden: Stellen we dan wel wel reële eisen eigenlijk?
00:14:28
Angelique Cooijmans: Nou ja, ik zie daar de de de verandering in komen. Je ziet dat er steeds meer coalities komen, je ziet dat in onze cateringcontracten doordat wij betere eisen stellen, van: ja, je moet wel omgaan met met de regio. Haal het alsjeblieft uit de regio zie je dat zij weer met kleinere partijen gaan werken en dat is, denk ik, een supermooie ontwikkeling. Maar ook voor die kleinere partijen. Nederlandse kleine partijen doen het echt supergoed. Op innovatiegebied denk ik dat wij één van de vooruitlopend landen zijn. Laten we dat gebruiken. Laten we trots zijn op onze BV Nederland.
00:15:06
Peter van Embden: Ja, mooie boodschap. Absoluut mee eens. Eens even kijken, Marcia het heeft tot aan de ICBR op tafel gelegen. Wat vind je van die aandacht?
00:15:21
Marcia van Dooren: Nou, ik vind dat heel belangrijk en ik vind het heel goed dat het op dat niveau besproken wordt. Want wij hè wat ik toen straks al zei: wij willen graag een duurzame bedrijfsvoering, dus dat betekent dat wij op elk niveau binnen het Rijk daar aandacht voor moeten hebben. En als in het ICBR hè, waar de bedrijfsvoering colom vertegenwoordigd wordt door de hoogste ambtenaren, als dat omarmd wordt en ondersteund wordt, dan kunnen we veel meer bereiken met elkaar. Dus ik vind het heel belangrijk dat het, dat het daar besproken wordt. Dat helpt ons namelijk ook weer om de goeie stappen te zetten. En in het kader van voorbeeldgedrag moet dat ook, want het is wat Angeliquenet zegt. Het schuurt het goede gesprek moet gevoerd worden, we moeten kijken naar hoe we onze contracten inrichten daar hebben we wel steun voor nodig, dus in die zin ben, ben ik heel blij dat het op dat niveau wordt besproken.
00:16:19
Peter van Embden: Ja, gaat gaat deze RPDC bijlagen het verschil maken waar het gaat om duurzaamheid?
00:16:25
Marcia van Dooren: Nou weet je, het is een eerste stap, hè, ik bedoel, het is goed om het zichtbaar te maken, het is goed om het gesprek op gang te brengen, maar we hebben elkaar wel heel hard nodig. Dus op het moment dat we ook in het kader van de gas, reducties en wij als concern dienstverleners in de panden samen het Rijksvastgoedbedrijf inregelen dat twee graden minder gestookt wordt, ja, dan dan moeten we dat goed uitleggen en dan moeten we ook met elkaar zeggen van joh dan trekken we gewoon eens een dikkere trui aan en dat doen we voor dat doel, en daar hebben we alle steun voor nodig, want de gesprekken op de werkvloer zijn soms best wel pittig daarover, dus die steun is heel hard nodig. En zo'n zo'n bijlage helpt om het goede gesprek te voeren en de focus te houden. En het is echt nog maar het begin.
00:17:15
Peter van Embden: Heel goed, we hebben een column in in deze podcast zitten en die is speciaal geschreven op de RPDC. Daar gaan we even naar luisteren.
00:17:24
Column: De RPDC: een mooi sprookje. Er was eens in een Rijk hier niet zover vandaan een duurzaamheidsmissie in dat Rijk zijn er veel ambachtsschilder en die van de facilitair dienstverleners heten de CDV's ofwel de centrale dienstverleners. Hun producten en diensten staan samen in één algemene overkoepelende RPDC, de Rijksbrede producten- en dienstencatalogus. Een mooie catalogus waar iedereen al jaren blij mee is. Maar mensen uit de verschillende gewesten van dat sprookjesrijk die misten nog wat. Want de duurzaamheidsmissie en de RPDC, die hadden nog niet zoveel met elkaar te maken, zo leek het tenminste want hoe wist je nou welk product of dienst goed is voor het klimaat of circulair. Waarmee werd Social Return nou eigenlijk ondersteund? Of werden de internationale sociale voorwaarden nageleefd? Zoiets belangrijks kon wel wat meer worden toegelicht toch? En zo geschiedde het dat de ambachtschilders, verenigd in het LFMO in 2022 besloten dat de RPDCvanaf 2024 duurzaam zou zijn. Zo gezegd, zo gedaan gelaarsde kat in het bakkie, maar het werd een heel avontuur. Er bleken zeven mijlls laarzen nodig, er moest draken worden verslagen, jonkvrouwen en jonkheren worden gered en nog veel meer. En tja, moesten de duurzame koplopers zich nou gaan voegen naar de middenmoot? Spiegeltje spiegeltje aan de wand, wie is het duurzaamste van het land? Maar toegegeven er is een begin, een mooie duurzaamheidsbijlage met symbolen, maar toch ook veel van dit soort zinnen. "De CDV's bieden steeds meer producten aan die ... de CDVs stimuleren terugdringen van ... door het verkrijgen van meer inzicht in ..., dat mag wel wat concreter om eerlijk te zijn, het sprookje is dus zeker nog niet uit een duidelijke plan do check act cyclus, smart KPIs en data over prestaties brengen de duurzaamheidsdoelstellingen binnen bereik. Een tip voor de volgende versie, en als ik dan nog een duit in het zakje mag doen, vergeet niet om met deze RPDC in de hand alle niet-duurzame verzoeken van eigenwijze bestuurders te weigeren. Ook al steigeren deze jonkheren en vrouwen dan, want van weigeren komt steigeren. Maar deze prinsessen en prinsen op de zullen heus ook in een duurzaam bedje lekker slapen met een duurzaam getild etje onder hun matrassen
00:20:00
Peter van Embden: Nou, wat denk je ervan Marcia?
00:20:07
Marcia van Dooren: Ik vind heel grappig, Ja, het proces was best hobbelig hè om om dit voor elkaar te krijgen en het het had wel wat voeten in aarde, want je moest toch eigenlijk gaan kijken van oké: welke standaarden hanteren we? Wat is de basis? Dus die bijlagen was er natuurlijk niet één, twee, drie. Maar ik ben echt heel blij dat we, dat we het resultaat wat we nu behaald hebben, dat er wel ligt. En ja, wij hebben inderdaad laten met met met heel veel afnemers te maken die bepaalde diensten willen afnemen of producten die niet-duurzaam zijn. Ik vind dat het RVB de laatste tijd zegt van wij bouwen duurzaam of we bouwen niet, vind ik eigenlijk wel een hele mooie. Hè dat, dat is een heel mooi uitgangspunt en daar moeten wij als concern dienstverleners ook verenigd in het LFMO het met elkaar ook over hebben. Wat wat bieden we aan? En is het duurzaam? En zo niet, bieden we het dan nog aan?
00:21:14
Peter van Embden: Angelique je hebt ook zitten luisteren. Wat is jouw eerste reactie op op de column en eventuel op wat Marcia zegt?
00:21:23
Angelique Cooijmans: Nou, ik vind het leuk dat ze het vergelijkt met een sprookje. Laat ik daarmee beginnen. Het was ook wel een sprookje, denk ik, want ons sprookje is best uitgekomen en dat mis ik een beetje in deze column ik snap dat ze dat dat er gezegd wordt. Er moeten meer kansen, het moet tastbaarder, het moet meetbaarder, maar als je weet dat we nog tot 2030 hebben om onze doelstellingen te bereiken, denk ik: dit is een eerste stap en natuurlijk, er staan vaagheden in. En natuurlijk, maar op dit moment was dit het maximale wat we konden bieden en ik denk dat dit de mooiste aanzet is die we hebben kunnen maken met elkaar om vooral door te groeien. En elke nieuwe versie zal echt veel beter zijn. Dus laat je verrassen in dit sprookje.
00:22:07
Peter van Embden: Ja dus, want want als ik het zo hoor, ik wil eigenlijk weten: joh gaat de RPDC wat jou betreft ver genoeg?
00:22:13
Angelique Cooijmans: Ja, wat is ver genoeg? Dat vindt niemand hè, al zou je er met cijfers in gezeten hebben, dan was het nog niet ver genoeg.
00:22:22
Angelique Cooijmans: Gaat het op dit moment ver genoeg?
00:22:30
Marcia van Dooren: Maar ik denk dat goed is om ambitie te hebben, hè, dus die ambitie, die hebben we ook met z'n allen. Hè. Dus de kunst is om het goed te formuleren en ook zichtbaar te maken wat we al doen, want niet alles wat nu in de RPDC staat, is wat we doen, is wat we gezamenlijk doen, maar de CDV's individueel maken ook al hele mooie stappen, dus eigenlijk is het ook interessant om te gaan kijken hoe we dat ook zichtbaar kunnen krijgen. Want we doen al best veel.
00:22:58
Peter van Embden: Ja, we hebben de vragen ook uitgezet op op op Linkedin hè, of volgens waren die die iets die iets wilde vragen aan jullie? We hebben er een aantal binnen gekregen, via een, via een DMetje waarom is het een duurzame bijlage? Waarom is het niet gewoon geïntegreerd?
00:23:17
Marcia van Dooren: Ja, dat heeft gewoon te maken met het feit dat we gezegd hebben, we willen die duurzaamheid in de RPDC op gaan nemen. Hoe gaan we dat doen? En de RPDCis het doel van de RPDCis om te laten zien welke producten en diensten we leveren. En nu willen we ook aantonen of zichtbaar maken in hoeverre die producten en diensten duurzaam zijn. Nou, de de beste manier op dit moment of op dat moment, was eigenlijk van oké. We moeten dat apart toelichten in een bijlage. Dat kon nog niet, ook praktisch nog niet geïntegreerd worden in de RPDCzoals die er nu ligt. Nou, dan heb ik liever een bijlage waarin het één en ander toegelicht staat, dan dat we helemaal niks doen. Dus het, het is een proces waarin we doorontwikkelen.
00:24:01
Peter van Embden: Is die in de volgende RPDC wel gewoon geïntegreerd?
00:24:05
Marcia van Dooren: Nou moeten we gaan kijken, daar zijn we nu mee bezig om te gaan kijken of we dat zo kunnen doen, of dat we misschien toch aparte bijlagen houden om juist daar de aandacht op te vestigen. Dus in die zin kan het nog alle kanten op gaan, maar het doel is om het voor onze afnemers heel zichtbaar te maken wat hun keuzes zijn.
00:24:23
Peter van Embden: Ja en Angelique het staat nu natuurlijk in duurzaamheidsbijlagen maar dat wat erin staat, dat moet gelden voor alle vier de CDV's maar sommige CDV's die zijn al verder. Doe je jezelf dan de Rijksoverheid niet tekort?
00:24:35
Angelique Cooijmans: Nou, dat is het lastige van één rijks RPDC hè, dat, dat maakt het wat ingewikkeld. Dus je moet je altijd voegen naar degene die het het minst doet. Zeg maar, maar dat wil niet zeggen dat de rest het slechter doet. Of juist niet. Hè, en wij leren van elkaar juist door door de gene die het het beste doet op dat product. Die kan de anderen stimuleren en motiveren om het ook beter te gaan doen. En die gesprekken vinden op de achtergrond plaats. Die zie je niet in die PDC maar die vinden wel degelijk plaats tussen de producteigenaren en met hulp van ons als aspect groep duurzaamheid.
00:25:12
Peter van Embden: Je hebt al een klein beetje een voorzet genomen op als antwoord op de volgende vraag die binnen is gekomen via Linkdin waarom zijn er zulke verschillen in duurzaamheid tussen organisaties? En die wil ik eerst even bij jou leggen, Angelique en daarna wil ik ook voor Marcia weten wat zij ervan denkt.
00:25:26
Angelique Cooijmans: Nou, Sowieso hebben wij verschillende doelgroepen ik faciliteer gevangenissen, kan voorstellen dat dat een andere doelgroep is dan een Turfmarkt hè, waar waar mensen gewoon s avonds naar huis mogen. Dus daar zit al een verschil in. Dat je zit ook een ontwikkelsnelheidsverschil in, maar ook motivering verschil in, en daarnaast hebben we contracten en die zijn niet allemaal rijksbreed dus wij hebben allemaal onze specifieke contracten met een andere doorloopsnelheid waardoor niet alles gelijk is.
00:26:27
Peter van Embden: Wij zitten even voor de duidelijkheid op op de zesde verdieping van de Knoop meer in Utrecht, met uitzicht op op de treinen en de Domtoren die staat er ook ergens. Ja, ik kan het niet zien. Ik zit met mijn rug naar het raam toe even kijken. Hoor oh, ja, dat is ook wel interessant. Waren er ook bezwaren tegen de duurzaamheidsbijlagen?
00:26:54
Marcia van Dooren: Ik zou het niet weten, ik heb een beetje gemorreld gehoord. In het begin ging het gemorreld nou dat dat het ineens of ineens. Hoe gaan we dit dan doen? En en en en wat, hoe pakken we het dan aan? En hoe maken we het zichtbaar? Dus nou ja, ik denk, we gaan gewoon beginnen en dat heeft tot deze bijlagen geresulteerd dus het is denk ik in het begin even even wennen aan aan een start maken of alles perfect willen doen. Hè, want dat is het misschien ook wel, hè, dat we het zo goed mogelijk willen, terwijl ik soms denk: laten we maar start maken en dan gaan we daarna wel verder doorontwikkelen en perfectioneren dus en eigenlijk vanuit de intrinsieke motivatie van iedereen die hiermee bezig is, wil iedereen het natuurlijk zo perfect mogelijk doen, en dat houdt soms de snelheid tegen. En ik denk dat we nu gewoon die goede start hebben gemaakt en dat iedereen daar blij mee is en dat we nog veel meer kunnen doen.
00:27:52
Angelique Cooijmans: Ja, en wat je zag, ook bij de producteigenaren was ook wel een beetje de angst om het op papier te zetten. Dus ja, maar wij zijn daar eigenlijk niet van. Hier zijn de categoriemanagers van of hier is en we hebben best wel wat overtuiging nodig gehad om hen gewoon in hun kracht te zetten. Van jongens, je bent er wel van, duurzaamheid is van ons allemaal, maar zeker van jou als producteigenaar dus dat, dat heeft wel wat wat tijd gekost en ook wel wat overreding hier en daar.
00:28:22
Marcia van Dooren: Ja klopt, en ook dat een producteigenaar in zijn eigen beschrijving van zijn eigen, zijn visie en zijn service ontwerp, wat we allemaal maken, dat daar die duurzaamheid heel prominent in terugkomt dat het geen discussie is, maar dat het er gewoon in staat. Dus in die zin hebben we zijn we echt wel stappen vooruit aan het maken
00:28:44
Peter van Embden: Angeli ik, jij werkt voor DJI hè, je hebt inderdaad in tegenstelling tot tot de Turfmarkt gaan gaan, gaan veel van veel van mijn klanten avonds niet naar huis. Dan hebben we daar over over de gedetineerde. Wat merken zij eigenlijk van van de de duurzaamheidsdoelen van het Rijk?
00:29:10
Angelique Cooijmans: Nou, als het goed is, merken ze er niet zo heel veel van, want we leggen het niet uit aan ze, we geven het hè, dat, dat maakt het een voorbeeld voor ons. Maar wij hebben bijvoorbeeld nu, we hebben een test gedaan met duurzame matrassen wij maken onze matrassen zelf en we hebben een test gedaan om die veel duurzamer te maken. Dit is onze mooiste voorbeeld, denk ik. Die kwam niet door de brandproef heen, daar hebben we een set opgegooid en dat hele ding vloog in brand. Dus weg ging onze duurzame ambitie, want veiligheid gaat altijd voor. Daarnaast hygiene en dan duurzaamheid. Dus wij hebben een andere dynamiek en die gedetineerde moeten wij gewoon goed verzorgen. Zij hebben gewoon een recht? Hè? Als wij ze insluiten moeten we goed voor ze zijn. Maar dat wil niet zeggen dat ze altijd nieuwe spullen moeten hebben. Dat wil niet zeggen dat ook zij hebben geen disposabels meer op hun cellen. Hè, geen geen wegwerp spullen. Ook zij zijn over naar duurzamere producten. Alleen dat hebben ze niet in de gaten, want zij kennen gelukkig de situatie hiervoor vaak niet.
00:30:16
Marcia van Dooren: Ik ben nog wel even benieuwd. Krijgen ze nog wel kroketten?
00:30:19
Angelique Cooijmans: Nee, ook ook onze voeding, onze aanbesteding, voeding gedetineerd is super duurzame aanbesteding. Nee en sterker nog, ze worden gestimuleerd om veganistisch te eten. Dat levert ze meer, ja, punten op waardoor ze andere kruiden kunnen kopen, waardoor ze zijn veel meer zelf. Of ze mogen een autonomie, zelf keuzes maken en wij stimuleren ze daar gigantisch in met onze leveranciers. En dat is eigenlijk de eerste keer. Voorheen kreeg je een zwarte bak, zoals wij dat noemen. Een plastic bak wordt ingesloten van half vijf s middags tot acht uur s ochtends, als je eet op je cel. Dat is niet zoals in die films met die lange tafels, die bak, die kreeg je, die was diepgevroren die werd ontdooid en die ging in de magnetron. Je kan je voorstellen je beleving van eten alleen op je celletje, in een zwarte bak, uit een magnetron. Ja, dat smaakt voor geen meter. Dus er waren altijd heel veel klachten over. Hè, het was duurzaam, althans het was voedzaam het voldeed aan alle regels van het Voedingscentrum maar was het smaakvol nee en en hadden mensen plezier in dat beetje wat plezier, wat ze nog konden hebben in die cel? Nee, ook niet. Dus we hebben een hele andere aanbesteding gedaan met met het heel veel kleine MKB-bedrijven die door onze cateraars nu boerschappen bijvoorbeeld uit Breda haalt, alle producten uit de buurt en onze leverancier Vitam werkt daar nu mee. Ja, supermooi dat hadden we nooit voor elkaar gekregen als wij niet een mooie, duurzame vraag in de markt hadden gezet.
00:31:56
Peter van Embden: Ja, maar zeg maar, dit is dit is ook duurzaam, want eigenlijk bereid je de gedetineerde voor op ook een duurzaam leven na hun gevangenschap.
00:32:06
Angelique Cooijmans: Zeker, we zijn ook bezig met moestuinen hè. Van weten waar het eten vandaan komt. Weet hoe je het kan bereiden en ze koken ook zelf inmiddels in de gevangenis, niet niet overal, maar waar het kan, bereiden ze zelf hun voedsel voor. Ja, dat is natuurlijk een veel betere beleving dan een zwarte bak aangeleverd krijgen. Dat wil eigenlijk niemand.
00:32:27
Peter van Embden: En bereiden ze dan een stukje? Wat ik dan zelf interessant vind. Bereiden ze inderdaad gewoon in een, in een grote keuken, voor een hele afdeling of echt voor zichzelf?
00:32:34
Angelique Cooijmans: Wisselt wisselt soms doen ze het in de groepsverband soms doen ze het echt echt heel grote en venhuizen wordt echt heel groot gekookt voor voor de hele inrichting en soms is het individueel of doe je het samen een deel ingrediënt met elkaar. Dus daar zit ook wel degelijk die sociale component aan, maar ook het zelfredzaam zijn. Wij vinden het heel erg belangrijk dat je als een betere gedetineerde buiten komt, dus dat er een stukje resocialisatie zit. Dat is iets wat ze vaak toch niet hebben meegekregen hè voordat ze de gevangenis ingingen.
00:33:07
Marcia van Dooren: Ja, mooi voorbeeld, het doet me ook denken aan een ander voorbeeld, waarin we ook samenwerken. Als als CDV's is dat een paar jaar, twee jaar geleden, toen ik drie jaar geleden, toen ik hier startte, hoorde ik het verhaal dat we duurzame koffiebonen halen, ergens in een land in Afrika. Die bonen worden gebrand in een gevangenis, hè, door de, ja, door de gevangenen. Die koffie zijn dus duurzame bonen. Die worden worden dus als dagbesteding door de gedetineerde verwerkt tot koffie. Die koffie wordt verkocht. We hebben die koffie, die geven we. We hebben een koffiekar die gebouwd is met duurzaam hout, wat ook uit de regio kwam, en die koffiekar die wordt aangestuurd door een medewerker met een afstand tot de arbeidsmarkt en die rijdt in het kantoor. In dit geval was dat in een belastingkantoor van een kantoor van de Belastingdienst in Amsterdam. Die gaat de verschillende etages langs met met die duurzame koffie. Dus dan heb je de hele kat, vanaf het begin tot het eind duurzaam, en die gaat dus naar de mensen toe, zodat ze in het kader van de sociale cohesie elkaar ontmoeten, daarbij die koffiekar een praatje kunnen maken, hun koffie kunnen halen, en op die manier zijn we echt op alle fronten heel duurzaam bezig
00:34:37
Peter van Embden: Volgens mij heb je in Rotterdam ook zoiets de heilige boontjes die ook nog door door door ex-gedetineerd wordt gerund. En volgens mij maar is er ook ergens bij de politie dat ze inderdaad koffiebar de blauwe boon hebben, wat ik dan ook weer een leuke woordgrap vind. En op die manier kun je je kan ook heel veel ermee.
00:34:57
Marcia van Dooren: Maar je moet wel creatief zijn, hè, je moet dus echt wel. We hebben ook de creatieve geesten nodig binnen onze organisaties die daarmee aan de slag gaan en de ruimte krijgen om dat te ontwikkelen.
00:35:08
Peter van Embden: Ja, dames, ik wil jullie heel erg hartelijk bedanken voor het fijne open gesprek over de RPDC, de Rijksproducten- en Diensten Catalogus Facilitair wil je nog meer podcast horen over Denk Doe Duurzaam over de de duurzaamheidsdoelen van de Rijksoverheid check dan vooral DenkDoeDuurzaam.nl daar staat een kopje podcast en daar kun je luisteren.