Circulariteit

Waarom circulair?

Het gebruik van grondstoffen was nog nooit zo groot als nu. Wereldwijd neemt ook de concurrentie om schaarse grondstoffen toe. Denk alleen al aan materialen als lithium of kobalt die worden gebruikt in de accu’s van elektrische auto’s. De winning van al die grondstoffen en de productie van spullen heeft grote impact op het klimaat, op het milieu en op de gezondheid van mensen in de productieketen. Ook produceren we veel te veel afval met alle gevolgen van dien. Daarom is een andere, circulaire aanpak nodig. 

Wat is circulair?

In een circulaire maatschappij kopen we veel minder en doen we veel langer met onze spullen. Die zijn zo ontworpen dat ze niet gauw stuk gaan en eenvoudig kunnen worden gerepareerd. We maken daarbij veel meer gebruik van hernieuwbare grondstoffen uit de natuur. Bovendien zijn delen en hergebruik heel gewoon, waardoor de oude spullen van de ene, de nieuwe aanwinst van de ander zijn. Als iets echt stuk is, worden de onderdelen of grondstoffen opnieuw ingezet om nieuwe waardevolle dingen van te maken. Uiteindelijk blijft er weinig tot geen afval over. Dat alles spaart het klimaat, het milieu en ook de eigen portemonnee.

Naar een circulair Rijk

De Rijksoverheid speelt een belangrijke rol bij de overgang naar een circulaire wereld. Niet alleen als regelgever, maar ook als voorbeeld en als voorloper samen met de markt. Het Rijk kan bijvoorbeeld haar marktpositie inzetten om circulaire concepten groot te maken. Waar wij gaan, kunnen anderen volgen. Zo zijn de afgelopen jaren al grote stappen gezet in de grond-, weg en waterbouw, bij kantoorinrichting en bij bedrijfskleding. En er gebeurt nog veel meer, zoals te zien is in diverse van de categorieplannen. 
 
Binnen het Rijk groeit het aantal mensen dat meehelpt aan deze verandering. Er zijn ook steeds meer initiatieven die hier positief aan bijdragen. Zo is eind 2023 Rijk Circulair opgericht door enthousiaste medewerkers om geïnteresseerden vanuit het hele Rijk te verbinden, samen te leren en te komen tot concrete stappen en oplossingen.

Wat kan je zelf doen?

Het begint met het stellen van de vraag: heb ik dit echt nodig of kan het slimmer? In de dingen die we aanschaffen, inhuren, organiseren en weggooien binnen het Rijk is vaak nog heel veel te winnen qua duurzaamheid. Als inspiratiebron wordt hierbij vaak de zogenaamde ‘R-ladder’ gebruikt. Het onderstaande plaatje van het Planbureau voor de Leefomgeving vat deze handig samen in vier knoppen waaraan we kunnen draaien. Daarbij geldt: hoe groener het bolletje, hoe beter.