SZW stuurt op CO₂-uitstoot met de CO₂-prestatieladder

Analyse en inzichten

Bij de analyse van de vergelijking van deze gegevens is het belangrijk om vooraf op te merken dat:

• we geen halfjaarlijkse cijfers van eerdere jaren hebben. We vergelijken nu met hele jaren, maar dat kan een zekere vertekening met zich meebrengen: sommige uitstoot wordt meer of minder gemaakt in het 2e halve jaar t.o.v. de eerste helft. Denk bijvoorbeeld aan de invloed van het zomerreces, dat valt in de tweede helft van het jaar. 
• de gegevens voor het wagenpark vertekenen in de vergelijking: in 2022 zijn de privé gereden kilometers uit de meting gehaald, maar in het eerste half jaar van 2023 nog niet, omdat deze gegevens alleen jaarlijks worden gegenereerd. 

 Bij analyse van de gegevens valt in vergelijking met het jaar 2022 het volgende op:

• De aardgasverwarming lijkt wat te stijgen. Terwijl de emissiefactor is gedaald, is het verbruik toegenomen. 
• Ook de emissiefactor van stadswarmte is gedaald. Het verbruik van stadswarmte is nagenoeg gelijk gebleven. 
• Elektriciteit: de verhuizing van een pand met een laag energielabel naar een energiezuinig pand is nog niet terug te zien in de afname van elektriciteit. Dit omdat wij niet weten wat voor type stroom daar wordt gebruikt, en we daarom uitgaan van de emissiefactor grijze stroom.  
• De hoeveelheid CO2-uitstoot van het wagenpark is toegenomen. Redenen hiervoor zijn:
  • toename van het aantal leasewagens vanwege groei van de organisatieonderdelen die van het wagenpark gebruikmaken. 
  • deze nieuwe leasewagens zijn niet allemaal elektrisch: de aanbieder doet zijn best daarvoor, maar kan in de grote vraag in de breedte niet volledig voorzien. 
  • we weten nog niet wat voor type stroom deze elektrische leaseauto’s gebruiken en gaan daarom uit van de emissiefactor grijze stroom.  
• De zakelijke dienstreizen en woon-werkverkeer zijn licht gestegen (ruim 4%). De organisatie is ook gegroeid, in de eerste helft van 2023 met zo’n 3%.
• De CO2-uitstoot van zakelijke OV-reizen is gedaald. 
• De emissiefactor van de internationale treinreizen is gedaald, maar het aantal kilometer lijkt toe te nemen. 
• De hoeveelheid zakelijke vliegreizen is gestegen. Vooral de reizen onder de 700 km. 
• Al bij al lijkt de totale hoeveelheid CO2-uitstoot toe te nemen. Deze staat halverwege 2023 op 3000 ton, terwijl deze over geheeld 2022 3135 ton was. Zoals aangegeven kan dit vertekenen en zit er een nadelig verschil in de vergelijking van het wagenpark. Toch valt deze toename daar niet in zijn geheel aan toe te schrijven en is deze ook te verklaren door de groei van de organisatie.  

Doelstellingen

SZW richt zich op de rijksbreed vastgestelde doelen. Naast deze maatregelen heeft SZW ook aanvullende, nog te verkennen maatregelen geformuleerd om de CO2-reductie te versnellen. 

• In ons CO₂-managementplan staat voor 2023 als doel onder meer genoemd dat onze rijkskantoren minimaal energielabel C hebben. Dat was in 2022 nog niet het geval, maar de verhuizing van de Croeselaan naar de Graadt van Roggenweg zijn er twee panden bijgekomen met een A+ en een A++ energielabel. 
• In het plan staat dat eind 2022 ongeveer 45% van het wagenpark van de Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) bestaat uit zero-emissie voertuigen. De verwachting was dat dit percentage in 2023 zou oplopen tot 55%. Als we kijken naar de gegevens over het eerste halve jaar van 2023, zien we dat zo’n 40% van de gereden kilometers is gemaakt met elektrische auto’s. Naar verwachting stijgt dit percentage in de loop van 2023 nog. 
• Daarnaast is de Rijksschoonorganisatie (RSO) druk bezig met de elektrificering van de dienstauto’s. Per 30 juni 2023 telde het wagenpark van de RSO in totaal 92 dienstauto’s, waarvan er tien elektrisch zijn. Als we hier kijken naar de gegevens over het eerste halve jaar van 2023, zien we dat zo’n 32% van de gereden kilometers is gemaakt met elektrische auto’s. Omdat aan het wagenpark van de RSO begin 2024 nog 25 nieuwe elektrische auto’s zijn toegevoegd en er vervuilende auto’s zijn afgeschreven, is de verwachting dat het percentage kilometers dat elektrisch wordt gemaakt nog flink zal stijgen. 
• Voor wat betreft het vervoer worden ook stappen in verduurzaming gezet via de CAO Rijk. In het akkoord over de CAO Rijk 2024 – 2025 staat vermeld dat het Rijk in 2025 een budget van € 10 mln. reserveert om verduurzaming van het Rijk verder vorm te geven. Dit budget wordt ingezet om een rijksbrede visie op vervoer te ontwikkelen en om een vervolg te geven aan de pilot duurzame CAO Rijk. De duurzaamheidsdoelen die voortvloeien uit de ondertekening van het Rijk van de Coalitie Anders Reizen zijn hierbij belangrijke uitgangspunten.
• Verder vindt Rijksbreed het gesprek plaats rondom het reizen (trein- en vliegreizen) via declaraties. Mocht er besloten worden om deze gegevens te registreren, dan zou dit een belangrijke bijdrage leveren aan de verbetering van de datakwaliteit. 

CO₂-voetafdruk

Een halfjaarlijkse CO₂ -voetafdruk bewijst zich als een nuttig middel om te zien of we op de goede weg zijn. Voor 2024 steken we er daarom op in om eerder deze informatie te genereren. Want hoe sneller de resultaten van deze tussentijdse meting bekend zijn, des te eerder we hierop kunnen anticiperen.

Meer weten over de verduurzaming van SZW? Lees het CO₂-managementplan of neem contact op via duurzaamszw@minszw.nl.