BZK en VRO op niveau 3 van de CO₂-prestatieladder
In de Klimaatwet is vastgelegd dat Nederland in 2050 klimaatneutraal wil zijn. De Rijksoverheid levert daar graag een bijdrage aan door de eigen bedrijfsvoering te verduurzamen. In het Klimaatakkoord van 2019 staan concrete afspraken om de voorbeeldrol die de rijksoverheid voor zichzelf ziet in te vullen. Zo werkt het Rijk toe naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering in 2030. De rijksoverheid wil dit doel bereiken door de CO₂-uitstoot te verlagen, over te gaan op hernieuwbare energie en in te zetten op circulariteit.
Maatregelen en footprint op het terrein van het ministerie van VRO zijn op dit moment nog verweven in de gegevens van BZK. Meer informatie volgt.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) voelt een bijzondere verantwoordelijkheid als het gaat om de leefbaarheid van Nederland. Vandaar dat BZK een pro-actief beleid voert als het gaat om de uitvoering van de maatregelen uit het Klimaatakkoord. Met het vaststellen van de footprint over 2022 en 2023 delen zij hoe het er binnen het ministerie voor staat.
Monitoring met de CO₂ Prestatieladder
CO₂-beleid wordt steeds belangrijker. Daarom meten alle ministeries hun CO₂-uitstoot voortaan met de CO₂-prestatieladder. Dat besluit namen zij in 2021. Met de ladder krijgen ze beter inzicht in de eigen CO₂-uitstoot en die van partners in de keten. Sinds 2021 is BZK gecertificeerd op trede 3 van de CO2-prestatieladder. Het ministerie werkt in 2024 toe naar certificatie op niveau 4. Dit doet BZK samen met alle diensten, agentschappen en shared service organisaties die onder het ministerie vallen.
Wat is de CO₂ Prestatieladder?
De CO2-prestatieladder is een CO2-managementsysteem dat helpt bij het reduceren van CO2. Zowel binnen de bedrijfsvoering als in projecten én in de keten. De ladder bestaat uit vijf niveaus. De eerste drie niveaus richten zich op de CO₂-uitstoot van de eigen organisatie. Niveaus vier en vijf richten zich ook op de uitstoot in de ketens van leveranciers en klanten waarin de organisatie een schakel is. Naast het in kaart brengen en verminderen van de uitstoot, wordt van deelnemende organisaties verwacht dat zij transparant communiceren over alle aspecten van hun CO₂-beleid en initiatieven nemen binnen de sector of keten. Externe audits zien toe op de juistheid van de gegevens en het ambitieniveau en permanente commitment van de organisatie. BZK doet dit door publicatie van het eigen CO2-managementplan.
De doelen en maatregelen van BZK
BZK werkt toe naar een klimaatneutrale bedrijfsvoering in 2030 en past de rijksbrede tussendoelen toe om te stimuleren dat er daadwerkelijk bespaard wordt. Zo werkt BZK toe naar 100 procent zero emissie voertuigen in 2028, reductie van de uitstoot van hun vastgoed en het verduurzamen van alle mobiliteit. Om deze tussendoelen te behalen, treffen ze maatregelen. Zo vergroent het departement haar inkoop, stimuleerze duurzame vormen van vervoer en stuurt ze op efficiënter gebruik van de panden. De belangrijkste maatregelen zijn:
- Het verduurzamen van het zakelijk vliegen;
- Verduurzamen van en besparen in de panden (routekaart aanpak RVB, verbetering inzicht in CO₂-uitstoot van resterende panden);
- Vergroenen van de energie-inkoop en de toepassing van groene stroom in de eigen panden;
- Verduurzamen wagenpark en stimuleren van alternatieve vormen van vervoer;
- Aanpak duurzaam reizen, met name gericht op reductie van zakelijk gebruik van privéauto’s.
Rapportage CO₂-footprint
Ieder half jaar rapporteert het ministerie over haar CO₂-footprint. Hierbij presenteert BZK de footprint van 2023. Deze bedroeg in totaal voor BZK en haar uitvoeringsorganisaties 17.752 ton CO₂. Daarnaast zijn de gegevens over 2022 herijkt, waarbij na controle van de gegevens de totale uitstoot uitkomt op 17.452 ton CO₂. In onderstaand diagram is te zien wat de verdeling is over de verschillende emissiebronnen in 2023. Met een kleine toename van de CO₂ uitstoot op OV, eerst nu 0 procent nu 1 procent van het totaal, is deze verdeling nagenoeg onveranderd.
Uitstoot BZK
Type | Percentage |
---|---|
Elektra | 64% |
Aardgas | 5% |
Stadswarmte | 4% |
Privé auto's | 6% |
OV | 1% |
Wagenpark | 7% |
Wagenpark elektrisch | 1% |
Vliegreizen | 12% |
Inzicht in de uitstoot van BZK
De CO₂-emissies worden in de laddermethodiek opgedeeld volgens de scopes van het GHG-protocol (Greenhouse Gas protocol). Scope 1 omvat de directe emissies als gevolg van aardgasverbruik en brandstofverbruik door bedrijfswagens (wagenpark). Scope 2 omvat de indirecte emissies als gevolg van ingekochte elektriciteit (incl. elektrische auto’s wagenpark) en stadswarmte. Scope 3 – business travel - omvat zakelijke ov reizen, zakelijke vliegreizen en gedeclareerde zakelijke kilometers auto. In de tabel hieronder wordt per scope en emissiebron de uitstoot als percentage van het totaal uitgesplitst.
CO₂-uitstoot
CO2-uitstoot | 2022 | % van totaal | 2023 | % van totaal | |
---|---|---|---|---|---|
Scope 1 | Wagenpark | 1465 | 8% | 1283 | 7% |
Verwarmen - aardgas | 744 | 4% | 941 | 5% | |
Scope 2 | Electriciteit - gebouwen | 11184 | 64% | 11288 | 64% |
Verwarmen - stadswarmte | 740 | 4% | 702 | 4% | |
Wagenpark elektrisch | 227 | 1% | 231 | 1% | |
Scope 3 | Dienstreizen met priveauto's | 966 | 6% | 1023 | 6% |
Dienstreizen met OV | 48 | 0% | 136 | 1% | |
Vliegreizen | 2078 | 12% | 2148 | 12% | |
17452 | 17752 |
Zowel in 2022 als in 2023 wordt de meeste uitstoot veroorzaakt door elektriciteitsgebruik in gebouwen. Daarna volgen vliegreizen en het wagenpark. Dit is niet veranderd ten opzichte van de voorgaande jaren. Uit de analyse blijkt dat er weliswaar steeds minder grijze stroom wordt gebruikt, met 64% staat de uitstoot als gevolg van elektra gebruik in onze gebouwen op een absolute nummer 1. Met 27% van het totaal is mobiliteit een onderwerp dat aandacht vergt, en dan met name het vliegverkeer. Leek de doelstelling in de coronajaren vrij gemakkelijk te worden behaald, inmiddels neemt het aantal vliegbewegingen weer toe. Daar zal BZK in 2024 en 2025 aandacht aan gaan besteden. Goed nieuws is dat steeds meer auto’s in het wagenpark elektrisch worden. Eind 2021 was ruim 29 procent van het BZK-wagenpark zero emissie en dat percentage neemt toe. Waar in 2022 en 2023 wegens leveringsproblemen een kleine stagnatie heeft plaatsgevonden en zij eind 2023 op 37 procent stonden, verwacht BZK eind 2024 over de 50 procent te kunnen noteren. CO₂-uitstoot voortkomend uit elektrisch laden (grijze stroom) neemt daarentegen wel toe. Bepalend voor verdere reductie is een passende laadinfrastructuur.
Meer weten over de verduurzaming van BZK?
In het CO₂-managementplan lees je meer over hoe BZK invulling geeft aan haar verduurzamingsopgave. Neem contact op met postbusduurzaambzk@minbzk.nl als je meer wil weten. Op de website van SKAO staat meer informatie over het certificaat van het ministerie van BZK.