Programma Zon op Dak
00:00:13:02 - 00:00:17:16
'Maatschappelijk Verantwoord Opdrachtgeven en Inkopen' is een belangrijk strategisch...
00:00:17:16 - 00:00:20:06
instrument om maatschappelijke doelen te bereiken.
00:00:20:06 - 00:00:23:05
Cruciaal daarbij is het opdrachtgeverschap...
00:00:23:05 - 00:00:28:10
zodat je bij het opdrachtgeven al bezig bent met het MVOI en het inkopen.
00:00:29:18 - 00:00:33:05
Kleine stappen kunnen al enorme resultaten geven.
00:00:33:05 - 00:00:35:06
Maar grote stappen zijn natuurlijk nog mooier.
00:00:36:05 - 00:00:40:01
Samen werken we aan die wereld die we graag willen doorgeven.
00:00:40:01 - 00:00:45:13
-Onderdeel van ons MVOI-beleid is dat we in grote rijksinkoopcontracten...
00:00:45:13 - 00:00:48:11
de internationaal sociale voorwaarden meenemen.
00:00:48:11 - 00:00:53:24
Dat betekent dat we in onze inkoop rekening houden met de omstandigheden...
00:00:53:24 - 00:00:55:21
voor de mens en het milieu.
00:01:00:00 - 00:01:02:16
Zon op Dak is een inspirerend voorbeeld.
00:01:02:16 - 00:01:05:20
Daar passen we ook de ISV-voorwaarden op toe.
00:01:05:20 - 00:01:09:17
Omdat zonnepanelen niet alleen maar duurzaam zijn.
00:01:09:17 - 00:01:14:19
Maar dat we daarbij ook rekening houden met de omstandigheden waarbinnen...
00:01:14:19 - 00:01:16:11
die zonnepanelen gemaakt worden.
00:01:16:16 - 00:01:20:09
Dus ook rekening houden met de mens die hierin actief is.
00:01:22:09 - 00:01:25:21
Met Zon op Dak plaatsen we eigenlijk op programmatische wijze zonnepanelen...
00:01:25:21 - 00:01:28:06
op daken van rijkskantoren en defensie gebouwen.
00:01:28:06 - 00:01:33:03
En het doel van dit programma is om samen met Rijksvastgoedbedrijf in...
00:01:33:03 - 00:01:37:01
2030, 80% van de geschikte daken te bedekken met zonnepanelen.
00:01:37:01 - 00:01:41:19
Deze doelstelling is belangrijk omdat we niet alleen de daken maximaal willen...
00:01:41:19 - 00:01:43:13
benutten voor hernieuwbare opwek.
00:01:43:13 - 00:01:46:18
Maar ook omdat we vanuit het klimaatakkoord hebben afgesproken...
00:01:46:18 - 00:01:49:06
om een voorbeeldrol te zijn in de energietransitie.
00:01:52:06 - 00:01:56:11
De eerste fase van het programma was om intensief onderzoek te doen naar...
00:01:56:11 - 00:01:57:23
welke daken precies geschikt zijn.
00:01:58:02 - 00:02:01:21
Uit die haalbaarheidsonderzoeken kwam naar voren dat er 200 daken van...
00:02:01:22 - 00:02:05:14
rijkskantoren en defensie gebouwen geschikt zijn om zonnepanelen op te plaatsen.
00:02:05:14 - 00:02:09:17
Ons uitgangspunt daarbij is het Convenant Hernieuwbare Energie.
00:02:09:17 - 00:02:13:14
Waarin afspraken zijn gemaakt om bij de inkoop eisen te stellen aan...
00:02:13:14 - 00:02:14:14
mensenrechten en milieu.
00:02:14:15 - 00:02:18:10
Want het moment dat je iets inkoopt, is het moment dat je keuzes kan maken...
00:02:18:10 - 00:02:19:24
die goed zijn voor mens en milieu.
00:02:20:14 - 00:02:24:17
Het Rijksvastgoedbedrijf heeft de opdracht gekregen voor het programma Zon op Dak.
00:02:25:05 - 00:02:29:19
Binnen het programma Zon op Dak zetten we een contract op de markt van 85 miljoen euro.
00:02:29:19 - 00:02:32:12
Wat uitgebreid kan worden tot 140 miljoen euro.
00:02:32:12 - 00:02:38:11
Daarvan zal ongeveer 20 tot 30 miljoen aan zonnepanelen worden besteed.
00:02:41:09 - 00:02:44:14
Binnen rijksinkopen passen we in acht risicovolle categorieën...
00:02:44:14 - 00:02:47:19
sinds 2017 het ISV-beleidskader toe.
00:02:47:19 - 00:02:53:14
Dat betekent dat we de ISV contract clausule in contracten opnemen.
00:02:53:14 - 00:02:57:02
En dat we van de bedrijven met wie we zaken doen vragen om due diligence...
00:02:57:02 - 00:02:59:09
toe te passen tijdens de uitvoering van het contract.
00:02:59:11 - 00:03:04:08
Due diligence houdt in dat bedrijven een analyse maken van de risico's in hun keten.
00:03:04:08 - 00:03:08:08
En dat ze een plan van aanpak opstellen waarin ze deze risico's...
00:03:08:08 - 00:03:11:08
prioriteren en een plan maken om deze aan te pakken.
00:03:11:08 - 00:03:15:08
Uiteindelijk ook dat ze openbaar rapporteren over wat ze hebben gedaan...
00:03:15:08 - 00:03:16:21
en wat het effect daarvan is geweest.
00:03:16:21 - 00:03:21:01
We hebben gekozen voor deze aanpak omdat je daarmee concreet en praktisch maakt...
00:03:21:01 - 00:03:25:14
welke risico's prioriteit hebben en welke stappen je daadwerkelijk zelf kunt zetten.
00:03:26:01 - 00:03:30:09
Hiermee stimuleren we dat daar waar het nog niet goed gaat...
00:03:30:09 - 00:03:31:07
gewerkt wordt aan verbetering.
00:03:31:10 - 00:03:36:10
In dit geval bij de inkoop van zonnepanelen is bekend dat die voor een...
00:03:36:10 - 00:03:39:04
groot deel afkomstig zijn uit een regio in China.
00:03:39:04 - 00:03:41:08
Waar ernstige mensenrechtenschendingen plaatsvinden.
00:03:41:08 - 00:03:45:10
En we weten daarnaast dat de aanpak van die risico's eigenlijk heel moeilijk is...
00:03:45:10 - 00:03:47:24
en dat de ketens daar weinig transparant zijn.
00:03:49:00 - 00:03:51:16
Vandaar dat we hebben gekeken naar wat er wel mogelijk is.
00:03:51:17 - 00:03:54:11
Daarvoor hebben we de samenwerking opgezocht met zowel beleid...
00:03:54:11 - 00:03:58:06
opdrachtgevers, uitvoering om zo tot een goede oplossing te komen.
00:03:59:21 - 00:04:04:07
Samen met collega's hebben we een optie bedacht voor in het contract om zo door...
00:04:04:07 - 00:04:06:05
te kunnen met de energietransitie.
00:04:06:05 - 00:04:08:12
Maar tegelijk ook sociaal verantwoord in te kopen.
00:04:08:12 - 00:04:13:03
Deze clausule zorgt ervoor dat binnen de raamovereenkomst voor het programma...
00:04:13:03 - 00:04:17:09
Zon op Dak opdrachtnemers deelopdrachten kunnen mislopen als zij geen...
00:04:17:09 - 00:04:19:01
dwangarbeid vrije zonnepanelen kunnen leveren.
00:04:19:01 - 00:04:22:22
Om goed te weten dat de markt ook daadwerkelijk dwangarbeid vrije panelen...
00:04:22:22 - 00:04:26:08
kan leveren, voeren wij op dit moment een marktonderzoek uit.
00:04:28:02 - 00:04:31:05
Na een aanbesteding hebben we drie opdrachtnemers gecontracteerd voor...
00:04:31:05 - 00:04:33:01
een raamovereenkomst voor zonnepanelen.
00:04:33:11 - 00:04:38:01
Voor elk dak of groep van daken organiseren we een minicompetitie...
00:04:38:01 - 00:04:38:24
tussen de opdrachtnemers.
00:04:39:01 - 00:04:43:24
Voor bepaalde opdrachten laten we degene die wint in de nadere overeenkomst...
00:04:43:24 - 00:04:46:23
beloven om alleen dwangarbeid vrije panelen in te kopen.
00:04:47:06 - 00:04:51:04
We vragen van de winnende partij om documentatie met ons te delen.
00:04:51:04 - 00:04:55:05
Om inzicht te krijgen en te kunnen beoordelen waar de panelen vandaan komen.
00:04:55:05 - 00:04:58:02
En wat dit betekent voor de sociale risico's in de keten.
00:04:58:02 - 00:05:02:05
Als er niet genoeg dwangarbeid vrije panelen op de markt verkrijgbaar zijn.
00:05:02:05 - 00:05:06:10
Kunnen we met deze aanpak toch in zoveel mogelijk deelopdrachten van het...
00:05:06:10 - 00:05:10:21
programma 'Dwangarbeid Vrije Panelen' inkopen, ook als dat vertraging oplevert.
00:05:10:22 - 00:05:15:20
Deze breed gedragen afspraak tussen Defensie, Binnenlandse Zaken en het...
00:05:15:20 - 00:05:18:12
Rijksvastgoedbedrijf toont aan dat de rijksoverheid serieus werk maakt van...
00:05:18:12 - 00:05:20:15
maatschappelijk verantwoord opdrachtgeven en inkoop.
00:05:20:15 - 00:05:24:14
De sociale risico's in de keten en de aanpak daarvan zijn natuurlijk veel...
00:05:24:14 - 00:05:27:05
minder zichtbaar dan een dak vol zonnepanelen, bijvoorbeeld.
00:05:27:05 - 00:05:31:01
Het is juist daarom van belang dat we vroeg in het proces aandacht hebben...
00:05:31:01 - 00:05:34:06
voor ISV en ook voor de eventuele dilemma's die dat oplevert.
00:05:34:06 - 00:05:37:10
En dat we open zijn over waar we tegenaan lopen...
00:05:37:10 - 00:05:39:14
en hoe we daar zo goed mogelijk mee proberen om te gaan.
00:05:39:20 - 00:05:43:23
Ik ben dus heel blij dat we voor elkaar hebben gekregen dat we nu niet alleen...
00:05:43:24 - 00:05:47:24
toewerken naar een energietransitie, maar dat we in alle lagen van onze...
00:05:47:24 - 00:05:50:09
organisatie serieus aandacht hebben voor ISV.
00:05:51:14 - 00:05:55:21
Door vroeg te beginnen en de risico's in de internationale keten op tijd...
00:05:55:21 - 00:05:57:04
in kaart te brengen.
00:05:57:04 - 00:05:59:20
Konden we de samenwerking aangaan tussen beleid...
00:05:59:20 - 00:06:01:14
uitvoering, opdrachtgevers en inkoop.
00:06:01:19 - 00:06:04:13
Hierdoor zijn we tot oplossingen gekomen die we niet eerder hadden bedacht.
00:06:04:15 - 00:06:11:11
Ik ben er trots op dat we als uitvoering en beleid samen zorgen voor...
00:06:11:13 - 00:06:13:06
duurzame en schone energie.
00:06:13:09 - 00:06:17:06
Maar daarnaast ook dat we die mensenrechtenschendingen aanpakken.
00:06:17:12 - 00:06:22:02
We hebben een heel hoog inkoop volume en als we dat samen met de markt...
00:06:22:02 - 00:06:23:19
op een goede manier doen...
00:06:23:19 - 00:06:30:11
Dan gaan we echt op weg naar een mooie, duurzame en veel socialere toekomst.