Rijksorganisaties samen op zoek naar duurzame alternatieven voor zakelijke vliegreizen
Zakelijke vliegreizen zorgen voor een groot deel van de CO₂ -uitstoot van de Rijksoverheid. Daar valt dus nog veel te winnen. Om die reden nodigden de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en programma Denk Doe Duurzaam vertegenwoordigers van een flink aantal ministeries uit voor een dialoogsessie Vliegreizen. Zij wisselden er ervaringen en ideeën uit.
De Rijksoverheid heeft zich tot doel gesteld om voor 2030 de uitstoot door zakelijke dienstreizen te reduceren met 50% ten opzichte van 2016. RVO gooit er, net als moederdepartement EZK, nog een schepje bovenop en wil een reductie bereiken van 25% in 2030 ten opzichte van de uitstoot in 2019. Als hèt ministerie dat verantwoordelijk is voor het klimaatbeleid, moedigen zij hun collega’s graag aan ook het maximale te doen om de CO₂-uitstoot door zakelijk reizen terug te dringen.
Minder en duurzamer vliegen
Chris Steensma, projectleider CO₂- Prestatieladder bij de RVO, geeft een update over de stand van zaken bij zijn organisatie en de maatregelen die RVO wil nemen. Na een daling tijdens de coronapandemie, stijgt de uitstoot weer, laat hij zien. In 2022 en zeker 2023 zijn weer veel vliegkilometers gemaakt. Dat wordt herkend, ook bij I&W ziet men deze trend, weet Barry Brouns (duurzaamheidscoördinator bij I&W) te vertellen. Om de doelstellingen voor 2030 te halen, moet er dus nog veel gebeuren. Dat kan beter samen dan apart, blijkt al snel. Bijvoorbeeld door kennis uit te wisselen, zoals over het vlieggedrag van mensen.
Daan Mager van het RVO-gedragsteam, deed bijvoorbeeld onderzoek naar frequente vliegers bij RVO. Hij geeft inzicht in de aanpak van zijn organisatie, en de kansen die er liggen op het gebied van gedragsverandering. Vooral het gebruik van de CO2hecklist Vliegreizen, het gebruik van de trein voor kortere afstanden, en verandering van de inrichting van het boekingssysteem waardoor vliegen niet meer de standaardkeuze is, bestempelt hij als kansrijk.
Wortel en stok
Maar let wel op: een wortel werkt beter dan een stok, is de reactie van gedragsdeskundige Daan. Stevig maatregelen in de vorm van kaders en pressiemiddelen kun je wel gebruiken, maar altijd in combinatie met een positieve toevoeging. Tegenover een verbod om loyaliteitsprogramma’s privé te gebruiken, kan bijvoorbeeld toegang tot de lounge staan. Ook is het belangrijk een sociale norm te creëren waarbij minder - en economy class - vliegen en reizen per trein de standaard zijn. Collega’s die al duurzamer reizen kunnen elkaar inspireren door er verhalen over te vertellen.
Aan de slag
De sessie krijgt over een half jaar een vervolg. In de tussentijd staan de ministeries niet stil, en wordt een start gemaakt met werkgroepen SAF en CO₂-beprijzing. En zelfs koploper Duurzaam RVO kan wat met de uitkomsten van de sessie. De feedback gaat mee in hun nieuwe plan van aanpak Verduurzaming Mobiliteit, waarin vermindering van de uitstoot door vliegreizen prioriteit heeft.