Hoe verkent het Rijksvastgoedbedrijf de grenzen van hergebruik?
Circulair bouwen doe je zonder natuurlijke hulpbronnen uit te putten, de leefomgeving te vervuilen en ecosystemen aan te tasten. Op een manier die economisch verantwoord is en bijdraagt aan het welzijn van mens en dier, hier en elders, nu en later. Daarbij worden bijvoorbeeld zoveel mogelijk hernieuwbare, hergebruikte én herbruikbare grondstoffen gebruikt en zo min mogelijk primaire, eindige grondstoffen. Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) heeft de ambitie om vanaf 2030 alle opdrachten circulair aan te besteden en de Rijkskantoren circulair te beheren. In het voorjaar van 2022 wil RVB in het project Kantoor Vol Afval (KaVA) met een opdrachtnemer de grenzen van hergebruik verkennen.
Op het voormalige Vliegkamp Valkenburg in Katwijk doet het RVB ervaring op met circulaire gebouwtransformatie met behulp van verschillende projecten. In deze projecten komen materialen die bij renovaties of sloop van andere panden in het land niet meer gebruikt kunnen worden weer goed van pas. Denk aan stenen, ramen en kozijnen, binnendeuren en plafondplaten. Het project op Valkenburg waar het RVB hergebruik en een procesaanpak die daarbij hoort naar een volgend niveau wil tillen is KaVA.
Leerproject Kantoor Vol Afval
Met het project KaVA realiseert het RVB een comfortabele en aansprekende kantooromgeving die voldoet aan de hedendaagse normen voor de Rijksoverheid. In dit project ligt de focus, nog meer dan bij de andere projecten, op hergebruik en het aftasten van de grenzen hiervan. Jille Koop, adviseur duurzaamheid en in project KaVA de technisch manager: “We zien KaVA echt als een leerproject. Er is bewust leerruimte voor het zoeken, ontwerpen en uitvoeren van hergebruikte gebouwonderdelen. Hoe ver komen we vandaag al met dit circulaire principe dat snel ‘normaal’ moet gaan worden in de bouwsector? De lessen en oplossingen die we hier ontdekken, moeten hun weg vinden naar volgende nieuwbouw- en transformatieprojecten.”
Ervaring opdoen en kennis delen
In deze kantooromgeving verkent RVB met een opdrachtnemer stap voor stap de grenzen van hergebruik en maken ze circulaire keuzes, van ontwerp tot realisatie. “We organiseren tijdens het bouwproces gezamenlijke sessies om kennis en ervaringen te delen, in plaats van achteraf”, aldus Koop. De betrokkenen leren zo ‘on the job’ van elkaars expertise. Door deze open houding met wederzijds vertrouwen wil het RVB dat de betrokkenen samenwerken door op elkaars schouders te gaan staan. “We kijken voortdurend met elkaar wat wel en niet lukt en welke lessen we daaruit kunnen trekken. Als een oplossing niet haalbaar blijkt en mislukt, is dat niet erg. Mits we ervan leren. Dat leerproces zit in het dna van dit project.”
Ontwerpoplossingen realiseren
De afgewogen hergebruikoplossingen maakt de opdrachtnemer voor het RVB inzichtelijk en bespreekbaar. Koop: “De circulaire ontwerpoplossingen, de lessen en procesaanpak willen we zichtbaar maken en delen.” Hoewel de focus in dit project ligt op hergebruik, wordt dit uitgangspunt in relatie bekeken met de bredere duurzaamheidsopgave. Valkenburg is bijvoorbeeld ook een testomgeving voor innovatieve energietechnieken. Zo staan er windturbines op het dak en bezit het gebouw technieken voor energieopslag. Het RVB meet deze verschillende vormen van energieopwekking met als doel op te schalen. Daarnaast worden in het hangargebied lokale plantenzaadmengsels gebruikt, zodat het terrein de lokale biodiversiteit kan ondersteunen.
Een circulaire toekomst in jouw kantoor?
Door een open samenwerking en vooraf durven omarmen van onzekerheid komen we tot toekomstbestendige oplossingen. Dat is een mooi uitgangspunt voor vele projecten met verrassende en vernieuwende uitkomsten. Lees meer over dit project in het informatiedocument: Project Kantoor vol Afval. Samen creëren we een duurzame toekomst, nu.