Mei plasticvrij: pilots voor duurzamere consumptie bij het Rijk
Mei staat in het teken van plasticvrij. Hoe doen we dat bij het Rijk? Frens Sikkema is senior contractmanager bij de categorie consumptieve dienstverlening. Hij regelt Rijksbreed o.a.de warme drankenvoorzieningen en de kwaliteitsaudits daarover. In 2020 startte de categorie het actieplan Weg met Wegwerp. We spraken hem over dit actieplan en de duurzame ambities van de categorie voor minder (plastic) afval.
De coronacrisis biedt óók tijd voor bezinning. Nu de meeste catering en consumptieve dienstverlening op kantoorlocaties stilliggen, keken Frens en Rob Heijink (categoriemanager Consumptieve Dienstverlening) nog eens naar de heikele punten die op hun lijstje bleven plakken. “Eén daarvan was de koffiebekers. We dachten die duurzamer te hebben aanbesteed, maar de praktijk bleek weerbarstiger. Met de Plastic Pact Nederland-afspraken en later de nieuwe EU-wetgeving rond plastic-vermindering, gingen wij hier ook weer mee aan de slag.” De Single Used Plastics (SUP)-richtlijn van de EU gaat over de 10 plastic producten die het meest worden gevonden op de Europese stranden (artikel in het Engels). De maatregelen in deze richtlijn gelden voor alle EU-lidstaten en moeten op 3 juli 2021 zijn ingevoerd in de regelgeving.
Herinzetten is beter dan recyclen
Het initiatief van Frens en Rob is onderdeel van het actieplan Weg met Wegwerp. Het klinkt misschien voor de hand liggend, maar niet weggooien is nog altijd beter dan recyclen. Zo zou je kunnen zeggen dat een herinzetbare beker, die meer dan 100 keer kan worden gebruikt een stuk duurzamer is dan de wegwerp alternatieven van nu.
Frens: “Er is nog geen bewezen systeem voor herinzetbare bekers. Daarom kijken we samen met onze warme dranken-leveranciers en cateraars naar een nieuwe oplossing. We testen drie oplossingen op drie verschillende locaties. Elke test wordt door een andere leverancier uitgevoerd.” Hij benadrukt dat klantbeleving erg belangrijk is. Je moet medewerkers in je organisatie deelgenoot maken van het probleem met plastic, dan worden ze ook deel van de oplossing. Pas dan is er kans op succes, zegt Frens.
Toekomstplannen
Met het actieplan wil de categorie ook kijken naar duurzamere verpakkingen. “Bijvoorbeeld door groter te verpakken, zoals koffie in herbruikbare bussen in plaats van zakken. Mijn collega-contractmanager catering is hard bezig met minder wegwerpverpakkingen in de bedrijfrestaurants. Maar door corona moet nu juist alles extra verpakt worden in verband met de voedselveiligheid. Daarin doen we dus noodgedwongen een stap terug.”
Toch gaat de categorie door. “Dit jaar is een nulmeting,” vertelt Frens. “Dat hebben we met onze leveranciers afgesproken. Daarna kunnen we monitoren of we 20% minder plastics in de werkomgeving zijn gaan gebruiken in 2025, wat onze doelstelling is. De Plastic Pact Nederland-deal is door 110 partijen in de categorie ondertekend.” In die deal spraken bedrijven, organisaties en de Rijksoverheid af om de circulaire economie voor plastic verpakkingen en producten vorm te geven. Daarbij horen een aantal doelstellingen voor 2025:
- 20% minder plasticgebruik voor (verpakken van) eenmalige producten.
- Alle plastic verpakkingen en producten voor eenmalig gebruik zijn waar het kan (en zinvol is) herbruikbaar en minstens 100% recyclebaar.
- Minimaal 70% van de eenmalig gebruikte plastic producten en verpakkingen wordt hoogwaardig gerecycled
- Alle eenmalig gebruikte plastic producten en verpakkingen bevatten gemiddeld minstens 35% recyclaat: een kunststof materiaal wat na gebruik kan worden ingezet voor nieuwe procducten.
Ook op een ander niveau worden stappen gezet. In verschillende kleinschalige initiatieven worden bijvoorbeeld oesterzwammen gekweekt op koffiedik. Daar zou Frens dolgraag iets mee doen, maar opschalen blijkt nog niet mogelijk. Het Rijk kan haar tienduizenden kilo’s koffiedik (buiten coronatijd) dus niet in zo’n project kwijt. Aan dat soort andere recycle-oplossingen in de categorie wordt nog gewerkt. Maar de toekomst plasticvrij, die lijkt dichterbij.