Duurzame doelen voor ministeries
‘Samen naar klimaatneutraal’ is de titel van het eerste duurzaamheidsverslag van de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV). Het gezamenlijke verslag biedt inzicht in de voortgang van het ambitieuze doel om in 2030 een klimaatneutrale organisatie te zijn. Tino van Etten (coördinator verduurzaming bedrijfsvoering) en Joris Pinkster (beleidsmedewerker van de directie klimaat) schreven mee aan het rapport. Ze vertellen onder andere over een steeds groter elektrisch wagenpark, de CO2-prestatieladder, koffie- en theebeleid en het verduurzamen van de catering.
“Je stelt precies dezelfde vraag als een andere journalist na het publiceren van ons duurzaamheidsverslag” zegt Tino lachend. Het gaat over het koffie- en theebeleid tijdens vergaderingen. Blijkbaar werden er veel kannen koffie en thee weggegooid. Zonde en onnodig, maar niet moeilijk op te lossen. Door de coronacrisis heeft dit punt op de duurzaamheidsagenda echter vertraging opgelopen, staat in het rapport. “Het staat er een beetje ongelukkig”, verklaart Tino. “Er zijn natuurlijk vrijwel geen vergaderingen geweest, dus ook geen verspilde koffie en thee.” In de toekomst is het de bedoeling dat er geen kannen meer worden besteld, maar dat medewerkers zelf iets te drinken meenemen naar een vergadering.
Het is een beetje een flauwe vraag. Er staan namelijk veel positieve veranderingen en behaalde doelen in het duurzaamheidsverslag. Zo is de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) met zijn wagenpark een van de grootste CO2-uitstoters van het ministerie LNV. Inmiddels is 23 procent van al hun auto’s elektrisch en liggen ze zelfs voor op het gestelde rijksbrede doel van 20 procent aan het einde van dit jaar. In 2026 willen ze een geheel zero emissie-wagenpark hebben. Joris is trots op zijn collega’s bij de NVWA. “Zij hebben zelfs tijdens corona hun nek uitgestoken om deze doelstelling te behalen.”
Grote duurzaamheidsstappen door corona
De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) is ook een van de grootste CO2-uitstoters binnen EZK en LNV. Ook zij hebben dit jaar grote stappen gemaakt, maar dit komt vooral door de coronacrisis. Medewerkers van de RVO vliegen normaal relatief veel, maar sinds de uitbraak van corona aanzienlijk minder. “De hamvraag is nu: hoe zorgen we ervoor dat we straks ook minder blijven vliegen?” zegt Tino. Vanaf 1 januari 2021 geldt in ieder geval al de regel dat er niet gevlogen mag worden voor een reis die korter is dan 8 uur. Deze regel geldt voor alle ministeries en is vastgelegd in de nieuwe cao.
Niet alle oplossingen zijn even makkelijk als gedacht. Het verduurzamen van de catering bijvoorbeeld. “Sommige mensen willen een biologisch aanbod, anderen vegetarisch en weer anderen willen juist duurzaam geproduceerd vlees”, vertelt Tino. “We kunnen wel zomaar de hele lunch vegetarisch maken, maar het is belangrijk om een goede balans te houden, zodat we bijvoorbeeld voorkomen dat medewerkers die wel graag vlees eten dan maar naar de snackbar op de hoek gaan. Dat is ook niet duurzaam” legt Joris uit.
CO2-prestatieladder
“Uiteindelijk willen we onszelf overbodig maken”, vertelt Tino. Zijn doel is om duurzaamheid binnen EZK en LNV zo met alles en iedereen te verweven dat het niet meer nodig is om daar een apart team voor te hebben. Hoewel EZK en LNV op sommige aspecten voorlopen op andere ministeries, staan ze ook nog maar aan het begin. De twee ministeries werken met de CO2-prestatieladder, een CO2-managementsysteem dat bedrijven en overheden helpt bij het reduceren van CO2-uitstoot. De ladder bestaat uit vijf niveaus. EZK en LNV zijn momenteel bezig met de eerste drie niveaus. “We proberen andere organisaties ook enthousiast te krijgen om meer met CO2-management bezig te zijn”, vertelt Joris. “Er zijn misschien wel 30 tot 40 organisaties binnen de overheid die met dit systeem zouden kunnen werken. Pas als iedereen een CO2-managementsysteem heeft ingevoerd, kunnen we gezamenlijk een gerichtere en grotere impact maken”, vertelt Tino.
Positieve boost
Duurzaamheid in mens en systeem is voor zowel Tino als Joris een randvoorwaarde. Tino: “De vrijblijvendheid moet er af. De vraag is niet: passen we het toe? Maar: hoe passen we het toe?”. “Commitment is de eerste aanpassing,” voegt Joris daaraan toe. “We willen professionaliseren, en niet voortborduren op de goodwill van medewerkers, ook al is die hoog. We hopen dat het rapport hiermee kan helpen en andere ministeries een positieve boost geeft.”
Lees het verslag
Het duurzaamheidverslag van de ministeries van EZK en LNV is te downloaden op rijksoverheid.nl.
Prestatieladder
Informatie over de prestatieladder is te vinden op www.skao.nl.